Artroza stawu skokowego

Artroza stawu skokowego jest zwyrodnieniową, dystroficzną chorobą struktur układu mięśniowo-szkieletowego. Wpływa na kończynę dolną. Jest uważana za jedną z najczęstszych postaci artrozy: stanowi do 30% całkowitej liczby przypadków zwyrodnieniowo-dystroficznego uszkodzenia stawów. Proces patologiczny występuje nie tylko u starszych pacjentów. Około jedna czwarta pacjentów to osoby poniżej 40. roku życia.

Zaburzeniu towarzyszy utrzymujący się ból oraz stopniowe pogarszanie się funkcji stawu i kończyny dolnej. Bez leczenia postępuje i nie ustępuje samoistnie. Rozpoznanie i leczenie schorzenia jest zadaniem lekarza ortopedy (w zależności od przyczyny uczestniczy traumatolog, fizjoterapeuci i fizjoterapeuci).

Przyczyny artrozy stawu skokowego

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest uważana za chorobę polietiologiczną. Jego rozwój następuje w wyniku wpływu grupy przyczyn. Wraz z wiekiem wzrasta liczba czynników chorobotwórczych, stąd zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia procesu patologicznego. Ale nie wszystko jest takie proste.

Patogeneza zaburzenia

Istnieje grupa przyczyn artrozy stawu skokowego, do najczęstszych należą:

• irracjonalna aktywność fizyczna;
• kontuzje;
• operacje;
• choroby metaboliczne;
• niewygodne buty;
• inne choroby układu mięśniowo-szkieletowego;
• choroby reumatoidalne.

Stres irracjonalny może być efektem stylu życia lub konsekwencją wyboru zawodu. Ciągłe chodzenie, stanie w jednym miejscu, noszenie ciężkich przedmiotów, intensywna aktywność. Wszystko to prowokuje proces patologiczny w perspektywie średnioterminowej (kilka lat).

Inną przyczyną są urazy, zwłaszcza złamania śródstawowe, zwichnięcia, a także (w mniejszym stopniu) silne stłuczenia. Artroza stawu skokowego objawia się niezauważona, ale stale postępuje. Często pacjenci nie doceniają konsekwencji doznanej traumy.

Operacje mogą wywołać artrozę. Jednak takie powikłanie występuje stosunkowo rzadko. Głównie na skutek błędnej oceny sytuacji klinicznej. niewystarczające kwalifikacje lekarza.

Patologie metaboliczne, takie jak cukrzyca, mogą powodować zaburzenie. Jednak znacznie częściej przyczyną artrozy stawu skokowego jest dna moczanowa, a także zaburzenia hormonalne (na przykład w okresie menopauzy).

Niewygodne buty są jednym z kluczowych czynników rozwoju procesu patologicznego. Zaburzenie rozwija się na skutek nieprawidłowego rozłożenia obciążenia na stopę. Zwykle rozwijają się złożone zaburzenia: nie tylko artroza, ale także urazy kręgosłupa. Co najmniej - osteochondroza. Ale możliwe są również bardziej niebezpieczne problemy.

Same dysfunkcje układu mięśniowo-szkieletowego również zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia procesu patologicznego. Przepukliny międzykręgowe, osteochondroza i wady wrodzone stwarzają dodatkowe ryzyko.

Choroby reumatoidalne są reprezentowane przez zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy. Zmiany o charakterze zwyrodnieniowo-dystroficznym są wtórne, ale zaostrzają chorobę podstawową i pogarszają rokowanie.

Artroza stawu skokowego jest chorobą wieloczynnikową. Z reguły rozwija się pod wpływem kilku przyczyn jednocześnie. Są wyjątki, ale są one rzadkie. Również liczba czynników wpływa na ciężkość choroby i szybkość postępu procesu patologicznego.

Rozwój procesu patologicznego jest stopniowy. W początkowej fazie dochodzi do zaburzenia lokalnego krążenia krwi i rozkładu obciążenia dynamicznego na stopę. Stopniowo dodawane są destrukcyjne procesy w chrząstce. Rozpoczyna się powolny stan zapalny. Następuje zwyrodnienie innych struktur stawu skokowego: torebki, więzadeł, kości itp. Im bardziej zaawansowana choroba, tym trudniejsze jest leczenie. Wymaga to więcej wysiłku i czasu.

Czynniki zwiększonego ryzyka rozwoju artrozy

Dystroficzne zniszczenie tkanek stawu skokowego następuje nie tylko w wyniku wpływu bezpośrednich przyczyn. Na ciężkość, prawdopodobieństwo wystąpienia choroby i charakter jej przebiegu wpływają czynniki ryzyka. Uzupełniają obraz naruszenia. Pomiędzy nimi:

• nawyk noszenia obcasów;
• trudny fizycznie charakter pracy (w tym zawody o nieoczywistym ryzyku: chorują także nauczyciele, kucharze);
• wcześniejsze urazy stawu skokowego (zdarzają się przypadki, gdy schorzenie ujawniło się wiele lat po urazie);
• historia chorób endokrynologicznych (zaburzenia hormonalne stwarzają dodatkowe ryzyko);
• historia chorób układu mięśniowo-szkieletowego;
• wiek 40+ (choć choroba występuje także u osób młodszych);
• zwiększona masa ciała;
• płeć (kobiety cierpią częściej niż mężczyźni).

Artroza stawu skokowego jest chorobą, która rozwija się powoli, a objawy nie ujawniają się od razu. Dlatego trudno jest ocenić, jakie czynniki ryzyka i przyczyny wywołują proces patologiczny. Konieczne jest zebranie pełnego wywiadu lekarskiego.

Klasyfikacja i rodzaje uszkodzeń stawu skokowego

Patologię klasyfikuje się według dwóch podstaw.

Pierwszym kryterium jest pochodzenie procesu patologicznego. Atrakcja:

• pourazowa postać zaburzenia (rozwija się po urazach stawu skokowego lub innych struktur układu mięśniowo-szkieletowego);
• deformująca artroza stawu skokowego: konsekwencja zaburzeń metabolicznych lub urazów, której towarzyszy powolna, ale stała deformacja stawu;
• Artroza metaboliczna rozwija się na tle cukrzycy, zaburzeń hormonalnych lub dny moczanowej (zaburzenia metabolizmu puryn).

Druga podstawa klasyfikacji opiera się na stadium procesu patologicznego. W swoim rozwoju artroza stawu skokowego przechodzi następujące etapy:

• początkowy lub wczesny;
• progresywny;
• zaawansowana artroza.

W pierwszym etapie nie ma obrazu klinicznego jako takiego lub pojawia się on po intensywnym wysiłku fizycznym. Proces patologiczny wykrywa się jedynie za pomocą specjalnych metod diagnostycznych.

Fazie postępującej choroby towarzyszy nasilenie objawów klinicznych. Objawy pojawiają się po umiarkowanej aktywności fizycznej. Zmniejsza się tolerancja obciążenia. Występuje ciągły zespół bólowy, a także ograniczona ruchomość nogi w stawie skokowym.

Końcowej fazie procesu patologicznego towarzyszy silny ból, a także inne objawy w stanie całkowitego spoczynku. Zarówno funkcje podporowe, jak i motoryczne są upośledzone. Często dana osoba staje się niepełnosprawna. Wymagane jest kompleksowe leczenie chirurgiczne, w tym endoprotezoplastyka.

Ważny!

Stopień zaawansowania odgrywa największą rolę w ustalaniu taktyki leczenia oraz przewidywaniu przebiegu i wyniku choroby. Zaburzenie najlepiej leczyć na wczesnym etapie. Im bardziej zaawansowana patologia, tym trudniejsza i bardziej czasochłonna jest korekta.

Objawy zaburzenia

Obraz kliniczny zależy od formy i etapu procesu patologicznego. Typowe objawy to:

• ból;
• zmęczenie;
• nietolerancja ćwiczeń;
• obrzęk;
• zaburzenia funkcji podporowej nogi;
• słabe mięśnie.

Ból nogi początkowo obserwuje się dopiero po intensywnej aktywności fizycznej. Wtedy wystarczy trochę aktywności. Na zaawansowanym etapie procesu patologicznego ból jest zawsze obecny, niezależnie od obciążenia.

Zmęczenie obserwuje się już od pierwszego etapu choroby. Wraz z chorobą postępuje uczucie osłabienia mięśni i zwiększonego zmęczenia. Objawy wskazują na dalszy rozwój zaburzenia.

Tolerancja wysiłku również stopniowo maleje. W wyraźnym stadium zaburzenia osoba nie może wznieść się na drugie lub trzecie piętro. Musimy robić przystanki.

Obrzęk jest oznaką, która jest zawsze obecna. Noga w kostce wygląda na opuchniętą i powiększoną. Jest to niespecyficzny przejaw.

Ból początkowy jest typowy. Po długim przebywaniu w jednym miejscu rozwija się duża sztywność stawu. Pierwsze ruchy powodują duży dyskomfort. Ból i dyskomfort stopniowo zanikają, gdy osoba kontynuuje ruch.

Obraz kliniczny zależy od stopnia artrozy stawu skokowego. Odgrywa dużą rolę w określaniu stadium i ciężkości procesu patologicznego. Lekarz systematyzuje objawy poprzez zadawanie pytań ustnych i zbieranie wywiadu.

Choroba charakteryzuje się przewlekłym przebiegiem. W okresach zaostrzeń objawy artrozy stawu skokowego pojawiają się najwyraźniej. W fazie przewlekłej remisja jest tylko częściowa. Klinika nie jest tak jasna, ale objawy nie ustępują całkowicie. Następnie następuje nowe zaostrzenie artrozy stawu skokowego, objawy ponownie stają się intensywne. I tak dalej w kółko, aż do przeprowadzenia leczenia wysokiej jakości.

Powikłania artrozy stawu skokowego

Powikłania procesu patologicznego dotyczą utrzymania zdolności do pracy i zdolności do dbania o siebie.

Pacjenci doświadczają deformacji kostek. Proces patologiczny kończy się powstaniem przykurczów, obszarów pierwotnego lub całkowitego unieruchomienia kończyny w kostce. Sytuację można naprawić jedynie chirurgicznie.

W momencie zaostrzenia typowy jest rozwój zapalenia błony maziowej i zapalenia kaletki maziowej. Stan ten trwa kilka tygodni i w ostrym przebiegu całkowicie eliminuje zdolność do pracy i poruszania się.

Końcowym skutkiem procesu patologicznego jest zmniejszenie, a następnie całkowita utrata funkcji podporowej nogi, osoba nie może normalnie się poruszać. Trzeba używać kul. Następuje całkowita utrata zdolności do pracy, a w niektórych przypadkach także zdolności do samoopieki. W zaawansowanych stadiach artrozy stawu skokowego pacjenci stają się niepełnosprawni.

Rozpoznanie choroby

Diagnozę uszkodzeń struktur stawowych i tkanki chrzęstnej przeprowadza się pod nadzorem ortopedy-traumatologa. Badania są typowe. Nie jest trudno zidentyfikować proces patologiczny, a także stopień jego nasilenia. Wśród technik:

• ustne przesłuchanie pacjenta w celu lepszego zrozumienia natury objawów i dolegliwości zdrowotnych;
• zbieranie wywiadu, który pozwala określić prawdopodobne pochodzenie stanu patologicznego;
• badanie palpacyjne: na artrozę wskazuje deformacja, obrzęk, ból podczas ruchów biernych;
• Radiografia stawu skokowego: rutynowe badanie dostarczające informacji wystarczających do postawienia diagnozy i określenia jej ciężkości, uznawane jest za badanie złotego standardu;
• MRI, jeśli dane radiograficzne są niewystarczające.

Można przeprowadzić inne badania. Przykładowo tomografia komputerowa (artroza dotyczy nie tylko chrząstki, ale także kości; tomografia komputerowa pozwala na szczegółowe, dokładne uwidocznienie charakteru schorzeń).

Notatka!

Artroza nie ma specyficznych objawów, szczególnie na wczesnym etapie. Dlatego samodzielnie, bez wystarczającej wiedzy, nie będzie możliwe odróżnienie procesów patologicznych od siebie. Wymagana jest specjalna diagnostyka instrumentalna.

Laboratoryjne techniki diagnostyczne dostarczają niewiele danych. Mają jedynie charakter informacyjny w zakresie identyfikacji procesu zapalnego i pomagają w diagnostyce niektórych postaci artrozy (pochodzenia metabolicznego, charakteru reumatoidalnego).

Metody leczenia

Leczenie artrozy stawu skokowego przeprowadza się technikami zachowawczymi i chirurgicznymi. Najlepsze wyniki można osiągnąć, jeśli zastosujesz kompleksową korekcję.

Terapia zachowawcza obejmuje stosowanie leków, terapię ruchową i fizjoterapię z masażem. Stosuje się następujące leki:

• miejscowe przeciwzapalne;
• ogólne leki przeciwzapalne (w postaci tabletek lub roztworów do wstrzykiwań);
• chondroprotektory;
• kwas nikotynowy i inne środki usprawniające procesy metaboliczne.

Terapia ruchowa i fizjoterapia wraz z masażem mają na celu powrót do zdrowia po wyeliminowaniu ostrego stanu. Metody te są istotne w okresie remisji. Jeśli choroba występuje w ostrej postaci z wyraźnymi objawami klinicznymi, metody są odkładane.

Leczenie chirurgiczne jest wymagane w przypadku deformacji i utrzymujących się odchyleń w anatomii stawu. Możliwa jest chirurgia plastyczna stawów lub endoprotetyka, wymiana stawu sztucznym analogiem. Jest to zaawansowana technologicznie metoda korekcji.

Prognozy

Rokowanie zależy od momentu leczenia, stanu zdrowia, przyczyny choroby zwyrodnieniowej stawów, a także stopnia rozwoju choroby. Im bardziej zaawansowana choroba, tym bardziej skomplikowana jest sytuacja. Jeśli leczenie rozpocznie się wcześnie, szanse na wyleczenie i pełny powrót do zdrowia są dobre. W innych przypadkach konieczna jest operacja i długi okres rehabilitacji.

Zapobieganie zaburzeniu

Zapobieganie artrozie stawu skokowego obejmuje:

• noszenie wygodnych butów;
• terminowe leczenie chorób układu mięśniowo-szkieletowego;
• rozsądna kontrola dobrostanu;
• kontrola masy ciała;
• unikanie kontuzji;
• kontrola załadunku.

Zapobieganie może zmniejszyć ryzyko wystąpienia artrozy stawu skokowego 2-3 razy. Prawdopodobieństwo procesu patologicznego będzie minimalne.